Forex Nedir & Foreks Nedir?
FOREX NEDİR? FOREKS NEDİR?
Forex iki ülke para biriminin birbirine karşı dönüşümünü ifade eden foreign exchange kelimesinin kısaltmasıdır. Forex zaman içerisinde işlemlerinin pöpülerleşmesinin ardından sadece dövizler değil, emtialar da forex platformlarının içerisine girmiş ve forex ürünü olarak işlem görmeye başlamıştır. Dünyanın işlem hacmi en yüksek ve en likit piyasası Forex piyasasıdır. BIS (Bank of International Settlement) verilerine bakıldığında forex piyasasasının işlem hacmi günlük 5.5 trilyon USD seviyelerinde seyirediyor. Piyasalarında kaldıraç faktörü bulunması sebebi ile küçük yatırım tutarları ile işlem yapılabilir olması Forex piyasasının bu kadar ilgi çekici olmasına sebep olmuştur. Dünyada 1:400 hatta 1:1000 kaldıraç oranı kullanan ülkeler ve kurumlar olsa da bu kadar yüksek kaldıraçlı bir piyasada başarılı olmak mümkün gözükmüyor. Türkiye Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) yetki alanına giren her aracı kurumun kaldıracı, SPK tarafndan belirlenen yasal limit ile sınırlı olmaktadır. 10 Şubat 2017 tarihinde yürürlüğe giren tebeliğe göre, azami başlangıç depozito tutarı 50.000 lira olarak belirlenmiştir. Kaldıraç oranı da maksimum 1:10 olarak rezirve edilmiştir.
Forex piyasaları özelliklerinin çeşitliliği nedeniyle hisse senedi ve vadeli işlemler piyasalarına benzetilse de çok farklı ve alışılmış durumun dışında özelliklere sahip piyasalardır. Forex piyasalarının farklılaşan özelliklerini forex nedir makalemizin ilerleyen aşamalarında birlikte göreceğiz fakat tezgah üstü piyasa özelliklerine göre hareket eden forexin hangi yönleriyle farklı olduğunu açıklamanın en güzel yolu forex piyasalarının işleyiş özelliklerini alışmış olduğumuz organize piyasalarının özellikleriyle karşılaştırmak olur. Forex nedir kavramını daha iyi anlayabilmeniz için BIST (borsa İstanbul) Veya VIOP’un (vadeli işlem ve opsiyon piyasası) örnek olarak gösterildiği organize piyasaların genel özelliklerine göz atmalıyız.
Organize piyasalarda:
– Alıcı ve satıcı birbirini tanımaz.
– Alıcı ve satıcı borsada eşleşir.
– Bir takas kurumu alıcıya satıcı, satıcıya alıcı rölü oynar.
– Tarafların birbirine güven duyması gerekliliği yoktur.
– İşlem esasları standarttır. Bu işlem esaslarına tabi bulunan maddeler, işlem saatleri, işlem büyüklükleri, emir tipleri, kaldıraç, başlangıç teminatları, sürdürme teminatları ve takas koşullarıdır.
Organiez piyasaların özelliklerine göz attıktan hemen sonra forex nedir sorumuzun cevabına geçelim, forexin ne olduğunu anlamak için öncelikle tezgah üstü piyasaların özelliklerine göz atalım. Tezgah üstü piyasalarda durum şu şekilde:
– Alıcı ve satıcı birbirini tanır.
– İşlem standartı mevcut değildir.
– Karşılıklı güven gereklidir.
– Takas işlemleri taraflarca yapılmaktadır.
-İşlem esaslarını taraflar belirlemektedir.
Makalemizin bu noktasına kadar forexin ne olduğu konusunda ön bilgi verdik. Tezgah üstü piyasaların ana ürünü konumundaki forexin özellikleri nelerdir? işte forexin özellikleri:
-Yatırımcı aracı kuruma güven duymalıdır.
-Tezgah üstü piyasaların merkezindedir.
-İşlem fiyatlarını aracı kurum belirler.
-Tüm işlem özelliklerini aracı kurum belirler.
-Gerçekleştirilmiş işlemlerin tesciliaracı kurum tarafından tutulmaktadır.
FOREX PİYASALARINDAN FİYATLAR NASIL BELİRLENİR?
Dünyadaki bankaların her para birimi ile ilgili kendilerine özgü nakit akışları mevcuttur. Bankalara çok fazla döviz girişi olabileceği gibi çıkışlar da olması mümkündür. Bu duruma bağlı olarak bankalar nakit akışlarını düzenlemek ve müşterilerinin ve kendinin nakit ihtiyacını karşılamak amacıyla bankalar arası piyasada elindeki fazla para birimini satmak ve ihtiyaç duyduğu diğer para birimlerine sahip olmak ister. Bankalar neredeyse tüm döviz çiftlerinde ve altın, gümüş gibi spot emtialarda piyasa yapıcısı olarak bulunmakta. Bu bankalar forez piyasalarının fiyat oluşumunun sebebidir. Fiyatları şekillendiren bu uluslararası bankalardan, forex aracı kurumlarına fiyatlar networkler yardımı ile iletilmektedir. Forex nedir diye üstüne değindiğimiz networklere forex fiyat networkü denmektedir. Reuters, Bloomberg, Currenex, Hotspot FX, Flextrade vb. firmalar bu mecralara örnek olarak gösterilebilir. Forex şirketleri bu networklerden gelen fiyatlar üzerine kendi gelirlerini (mark up) koyarak son kullanıcıya yeni yatırımcıları iletmekte yardımcı olur.